22 Mart Dünya Su Günü
05 Aralık 2023

22 Mart Dünya Su Günü

 

DÜNYA SU GÜNÜ .jpg






Dünya nüfusundaki artış, yanlış ve özensiz kullanım ile giderek büyüyen temiz su sorununa dikkat çekmek, içilebilir su kaynaklarının korunması ve çoğaltılması konusunda somut adımlar atılmasının sağlanmasında teşvik olması amacıyla 1993 yılında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda, 22 Mart tarihi ‘Dünya Su Günü’ olarak ilan edildi.
Su yaşam için son derece önemli ve gereklidir. Hem içebilmek için hem de tarımda, temizlikte kullanım için suya ihtiyacımız var. Tatlı su kaynakları dünya üzerindeki suyun %2,5’ini oluşturuyor. Bu suyun %70’i ise kar ve buz kütlelerinde saklı. Tatlı su ekosistemleri dünya yüzeyinin %1‘ini oluştururken bilinen hayvanların %10’una ev sahipliği yapıyor.Bugün dünyada 768 milyon insanın güvenli ve temiz suya erişimi yok. 2,7 milyar insan yılda en az 1 ay su kıtlığı görülen bölgelerde yaşamını sürdürüyor. Bu yüzden yaşam kaynağımız “Su”yu korumak ve doğru kullanmak hayati önem taşıyor.
İnsan vücudundaki su oranı cinsiyet, yaş, fiziksel özellikler ve günlük fiziksel aktivitelerine göre değişim gösterir. Çocukların vücutlarındaki su oranı %70 civarlarında iken, yetişkin bireylerde bu oran %50-%60 aralığında değişir. İnsan gıda almadan yalnız su içerek yaklaşık 5 hafta hayatını sürdürebildiği halde, susuzluğa ancak 7-12 gün dayanabilir.
Özellikle çocuklarda ve ileri yaştaki kimselerde susuzluk belirtileri yakından takip edilmelidir. İshal, kusma ya da terleme ile kaybedilen su, yeterli miktarda su içilerek yerine konulmazsa bilinç bulanıklığına varan susuzluk belirtilerinin ortaya çıkmasına sebep olabilir. Vücutta %1’lik su kaybı ile susama hissi uyarılır. %10’luk kayıp yerine konmazsa hayati tehlike, %20’lik kayıpta da ölüm ortaya çıkabilir.
Vücudumuzdaki tüm organların çalışması için, dolaşım için, kan hacminin dengesi için suya ihtiyaç vardır. Sindirimi kolaylaştırır. Kabızlığı önlemede yardımcıdır. Cildin nemlenmesini sağlar. Metabolizmayı hızlandırır, kilo vermeye yardımcı olur. Böbrek, barsak ve ter yolu ile vücuttan toksinler atılır. Su bu atılımı kolaylaştırır. Özellikle böbreklerin çalışması için suya ihtiyaç vardır.
Günlük içilmesi önerilen su miktarı yaşa, cinsiyete, kiloya, mevsime, fiziksel aktiviteye, su kaybı olup olmadığına yani kişiye hatta kişinin içinde bulunduğu duruma göre değişebilir. İdeal miktar idrarın su gibi berrak olmasını sağlayacak miktardır. Bu da genelde 1,5-2,5 litreye denk gelir.
Su yaşam için son derece gerekli olmasına karşılık azı karar çoğu zarar misali belirli bir miktarın üzerinde alındığında vücuda zehir etkisi de gösterebilir. İhtiyaçtan fazlası kadar su içmek doğru değildir.
Su kaybının çok olduğu sıcak havalar, güneş altında bulunmak, efor sarf etmek, terlemek su ihtiyacının da artmasına neden olur. Kusma ve ishal ile beraber vücuttan su kaybı da olur. Tüm bu kayıplarda sadece su değil bir takım minerallerin de kaybedildiği unutulmamalıdır.
Biz Neler Yapabiliriz?
• Lavabo ve duşu kullanırken gerekmediğinde musluğu kapatın.
• Musluklarınızın bakımını yaptırın; sızıntı yapan muslukları tamir edin, su tasarruflu modelleri tercih edin. Bahçenizde hortum veya fıskiye yerine damla sulama sistemi kullanın.
• Çamaşır ve bulaşık makinenizi tam doldurmadan çalıştırmayın.
• Sebze ve meyvelerinizi akan su altında değil, bir kap içerisinde sirkeli su ile yıkayın.
• Bitkilerinizi buharlaşmanın en az olacağı sabah saatlerine sulayın.