HASTANEMİZ DOKTORLARINDAN ÇOCUK VE ERGEN RUH SAĞLIĞI UZMANI DR. SEZAİ ÜSTÜN AYDIN HASTANE KONFERANS SALONUNDA YAPMIŞ OLDUĞU SUNUMU İLE HASTANE PERSONELİNİ ERGENLİK DÖNEMİ VE EBEVEYN TUTUMLARI KONUSUNDA BİLGİLENDİRDİ.ÇOK İLGİ GÖSTERİLEN SEMİNER KARŞILIKLI SÖYLEŞİ VE SOHBET TADINDA GERÇEKLEŞTİ...
ERGENLİK DÖNEMİ VE EBEVEYN TUTUMLARI
UZ. DR. S. ÜSTÜN AYDIN
ÇOCUK VE ERGEN RUH SAĞLIĞI
DENİZLİ DEVLET HASTANESİ -10.10.2018
Ergenler dalgalanan duygular, değişken düşünce ve eylemler için kolay anlaşılabilen bir kişi değildir. Zaman zaman kendilerini yalnız, kimsesiz ve güvensiz hissederler. Bu dönemde eskiden yüklenen özellikleri, rolleri ve sorumluluklarıyla, yenilerini karşılaştırır, “Kim olacağım? Kime benzeyeceğim? Kimi örnek alacağım, hangi değerlerim olacak?” sorularına cevap arar. Yetişkin dünyasının bir bireyi olabilmek için çocuksu ilişkilerini terketmesi ve bağımlı olduğu ailesinden ayrılabilmesi gerekir.
Topluma katılmaya başlayan ergenin toplumdaki rollerini, yerini ve değerini araştırır. Toplum içinde yer ararken çoğunlukla geçici bir süre belli gruplar veya kahramanlaştırdıkları kişilere aşırı “benzer” veya onlar gibi davranabilir. Ebeveynlerin ergenin zihninde boşalan yerlerini ünlü kişiler alır. Bu nedenle toplumdaki rol modelleri, ünlüler ve ön plandaki kişiler gelişen bu zihinler için çok önemlidir.
Ebeveynlerinden uzaklaşarak arkadaş arayışında olan gençler ebeveynlerine yabancılaşmaya da başlar; dahası onlara ilişkin eleştirilen şiddeti de artar. Arkadaş grupları ergenler için bir “can simidi” işlevi görür:
Espri, yaratıcılık ve empati ile içsel gerginliği azaltmasını sağlar, aile olan sorunlarını ve çatışmaları aile dışında işleyebilir, benzer süreçten geçen gençlerin birbirlerine destek olur, arkadaşlıklar ile ilişkileri test etme, bir başkasında kendisini görme, düş kırıklıkları ile kendi önemini, gücünü ve sınırlarını tanıma fırsatı olur.
Arkadaş gruplarında kümeleşmeler tutucu ve acımasız olabilir, kendine benzemeyenleri dışarıda bırakır. Kendi gruplarını, ülkülerini ve düşmanlarını katı kalıplar içinde görürler.
Hormonal değişikliklerle birlikte cinsellik konusu tekrar açılır. Yetişkin cinselliğinden farklı bağlamda değerlendirilmesi gereken bu konu aileler ve ergenler için konuşulması zor konulardan birisidir. Bu dönemdeki “aşık olma” cinsel bir bağlamdan daha farklıdır, genç bu şekilde başkası tarafından nasıl görüldüğünü sınayarak, kendini tanıma çabası içindedir. Ebeveynlerin birbirleriyle ilişkileri bu döneme ait ve ilerideki ilişkileri için örnek teşkil eder.
Eleştirellik, ikirciklik ve zıt düşüncelerin bir aradalığı dikkat çeken, aileleri zorlayan döneme ait başka özelliklerdir.
Çocukları ergenlik boyunca farklı süreçlerden geçerken, ebeveynler de ebeveynlik tarzlarındaki değişikliklere hazırlıklı olmalıdırlar. Çocukları ile iletişime açık ve ihtiyaç halinde yardım için hazır olmaları, daha gerçekçi kurallar belirlemeleri, çocuğun hızla değişen karakterlerine göre savrulmadan durabilmeleri, kendi kararlarını vermelerini desteklerken, gerektiğinde gençleri koruma amaçlı önlemler alabilecek kadar tetikte olmak ile esnemek arasında denge kurmaları gerekebilir.
